ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΣΟΚ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΟΤΙ ΧΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Την ώρα που η θύελλα οργής για το νέο φόρο δημιουργεί όρους για ένα κίνημα ανυπακοής στην καταβολή του, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη «κλατάρουν

Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ pappas@enet.gr

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών δηλώνουν αποφασισμένοι να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν απέναντι στην τρόικα ύστερα από τις ασφυκτικές πιέσεις που άσκησαν Μέρκελ και Σαρκοζί.

Εμφανίζονται επίσης έτοιμοι να λάβουν κι άλλα μέτρα, αν αυτό χρειαστεί. Ωστόσο δεν μπορούν να είναι σίγουροι για το πώς θα συμπεριφερθεί η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, η οποία τις επόμενες μέρες θα κληθεί να ψηφίσει το χαράτσι για τα ακίνητα. Οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που καθημερινώς εισπράττουν την οργή και τη χλεύη των πολιτών, είναι σε κατάσταση απόγνωσης.

Αν αρνηθούν να στηρίξουν, θα πέσει η κυβέρνηση, θα πάμε σε εκλογές και οι μισοί απ' αυτούς δεν θα επανεκλεγούν. Αν συμφωνήσουν με το χαράτσι, έστω κι αν το κάνουν με μισή καρδιά και εκφράζοντας ισχυρές ενστάσεις, δεν θα μπορούν να κυκλοφορούν στις περιφέρειές τους χωρίς αστυνομική προστασία. Βουλευτής της επαρχίας είπε στην «Κ.Ε.» ότι «μέχρι τώρα λέγαμε για διαρθρωτικές αλλαγές που είναι απαραίτητες, μέχρι τώρα ισχυριζόμασταν ότι οι πολιτικές μας έθιγαν ορισμένες κοινωνικές ομάδες τις οποίες χαρακτηρίζαμε συντεχνίες που δεν ήθελαν να ξεβολευτούν. Σήμερα με τη μετωπική επίθεση στην ιδιοκτησία θυμώνουμε όλο τον κόσμο».

Ακόμη όμως κι αν η κοινοβουλευτική ομάδα κινηθεί συμπαγώς, το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: «Το μέτρο θα έχει την εισπρακτική απόδοση που προσδοκά η κυβέρνηση;» Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι έχουν προϋπολογιστεί και οι απώλειες από την αδυναμία κάποιων πολιτών να πληρώσουν. Ωστόσο πολλοί είναι αυτοί που δηλώνουν ότι δεν θα καταβάλουν το τίμημα. Είτε γιατί δεν θα έχουν χρήματα είτε γιατί θα επιλέξουν να μην πληρώσουν με πολιτικό σκεπτικό. Το ΚΚΕ προσφέρει κάλυψη. Η Α. Παπαρήγα δήλωσε ότι είναι νόμιμη πράξη η μη καταβολή του χαρατσιού. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι θα υπερασπιστεί πολιτικά εκείνους που για λόγους ανέχειας δεν μπορούν να πληρώσουν. Η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ είπε ότι δεν θα κόβει το ρεύμα σε όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ανταποκριθούν. Ορισμένοι συνταγματολόγοι προειδοποιούν για την αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης. Διαμορφώνεται έτσι ένα κλίμα που ενθαρρύνει τις τάσεις ανυπακοής. Στην περίπτωση που το μέτρο αποτύχει στην πράξη, η κυβέρνηση θα εκτεθεί ανεπανόρθωτα. Και πιθανότατα δεν θα μπορεί να σταθεί.

Το χαράτσι για τα ακίνητα ήταν το τελευταίο επαχθές μέτρο και επιβάρυνε την ήδη πνιγηρή ατμόσφαιρα που υπάρχει στη χώρα και την κυβέρνηση. «Διασκεδάσαμε κάπως την οργή της τρόικας, αγωνιζόμαστε να αποφύγουμε τη χρεοκοπία και το Γουδί, χάνουμε όμως την κοινωνία». Στη φράση αυτή κορυφαίου παράγοντα του ΠΑΣΟΚ συμπυκνώνεται η αγωνία του κυβερνητικού πολιτικού προσωπικού. Ο ίδιος άνθρωπος που πήρε μέρος σ' όλες τις κρίσιμες συσκέψεις μετά την αποχώρηση της τρόικας, επισημαίνει με τρόμο ότι «τα στελέχη μας κλατάρουν. Αλλοι υπουργοί δεν πιστεύουν στην πολιτική μας, άλλοι λειτουργούν απλώς διεκπεραιωτικά και άλλοι κάνουν επικοινωνιακούς χειρισμούς. Η παράταξη διχάζεται».

Αυτό που ανησυχεί την ηγεσία του κόμματος δεν είναι τόσο μια ήττα στις εκλογές όταν αυτές γίνουν, αλλά η αποδόμηση του κόμματος. Οπως λέει χαρακτηριστικά πρωτοκλασάτος υπουργός, «αντιμετωπίζουμε μια διπλή απειλή: και η χώρα να μην σωθεί και το ΠΑΣΟΚ να καταρρεύσει». Αυτόν τον κίνδυνο θέλησε να ελαχιστοποιήσει ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος με την επιλογή του (προφανώς σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό) να θέσει ζήτημα διαπραγμάτευσης με την τρόικα ως προς τους στόχους του μνημονίου και του μεσοπρόθεσμου. Δεν ήταν μπλόφα, όπως τον κατηγόρησε ο υπουργός Υγείας Α. Λοβέρδος, αλλά μια απελπισμένη, όπως αποδείχτηκε, προσπάθεια να βελτιώσει τους όρους του παιχνιδιού.

Απέτυχε για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί η κυβέρνηση δεν είχε να επιδείξει κάποια θετικά δείγματα γραφής ώστε να ισχυριστεί ότι μάχεται φιλότιμα να πιάσει τους στόχους, αλλά η ύφεση και οι κακοί υπολογισμοί των μνημονίων εμποδίζουν την ολοκλήρωση του έργου της. Αντιθέτως με κουτοπονηριές και καθυστερήσεις αποπειράθηκε να ξεγελάσει την τρόικα. Και δεύτερον, γιατί την ίδια ώρα η Πορτογαλία και η Ιρλανδία πετυχαίνουν καλές επιδόσεις στην υλοποίηση των δικών τους προγραμμάτων και εισπράττουν τα συγχαρητήρια των δανειστών τους. Αν έκαναν «σκόντο» σε μας, θα διεκδικούσαν ανάλογες ευκολίες οι Πορτογάλοι και οι Ιρλανδοί. «Αφού αυτοί τα καταφέρνουν, εσείς γιατί δεν μπορείτε;» ήταν το ερώτημα των τροϊκανών στους αξιωματούχους του ελληνικού κράτους. Κι αυτοί αδυνατούσαν να προβάλουν πειστικά επιχειρήματα.

Πάντως παρά το φιάσκο της επαναδιαπραγμάτευσης και τις ηχηρές διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού σε Μέρκελ και Σαρκοζί ότι θα προχωρήσει στην πλήρη και αυστηρή εφαρμογή των συμφωνηθέντων, πολλοί στην κυβέρνηση εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι αναγκαίο να γίνει κάποιου τύπου αναπροσαρμογή των πιο ανελαστικών διατάξεων των συμφωνιών γιατί εκτιμούν ότι «η ιστορία δεν βγαίνει». Η κοινωνία έχει φτάσει στα όρια της αντοχής της, η συνοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ κρέμεται σε μια κλωστή και στο εσωτερικό της κυβέρνησης οι διαφωνίες πυκνώνουν. Τονίζουν ότι οφείλει ο πρωθυπουργός με κάποιον τρόπο να διαμηνύσει στην τρόικα πως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.

Σύμφωνα με κυβερνητικό στέλεχος, πρέπει να γίνει σαφές στους εκπροσώπους των δανειστών μας ότι «οι Ελληνες δεν είναι οι τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας, όπως νομίζουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και έχουν φροντίσει να περάσουν αυτήν την εικόνα και στους πολίτες τους. Εμείς καταλαβαίνουμε ότι δεν έχουμε από πού αλλού να δανειστούμε. Αυτοί καταλαβαίνουν ότι δεν έχουν άλλους να κυβερνήσουν τη χώρα στην παρούσα φάση;». Βεβαίως το συγκεκριμένο στέλεχος που ζητά να μπει αυτό το δίλημμα στους ξένους δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι στη θέση που βρίσκεται η Ελλάδα και εφόσον δεν επιθυμεί να διαρρήξει τις σχέσεις της με τους εταίρους, τα περιθώρια αυτόνομης δράσης είναι ανύπαρκτα. Ισχύει στην περίπτωσή μας αυτό που έχει πει ο Θουκυδίδης: «Οι ισχυροί κάνουν ό,τι μπορούν, οι αδύναμοι κάνουν ό,τι οφείλουν». Θέλει η κυβέρνηση να το αψηφήσει;

*«Μνημόνιο ή χρεοκοπία». «Μεσοπρόθεσμο ή χρεοκοπία». «Χαράτσι στα ακίνητα ή χρεοκοπία». Κάθε μήνα και άλλο δίλημμα. Μέχρι τώρα οι πολίτες διαλέγουν το πρώτο σκέλος του διλήμματος. Κάποια στιγμή, πάντως, λόγω της οικονομικής εξαντλήσεως και των κυβερνητικών παλινωδιών, ενδέχεται να φλερτάρουν με την εκδοχή της χρεοκοπίας. Κάνουν ό,τι μπορούν οι κυβερνώντες για να την καταστήσουν περισσότερο ελκυστική από τα πακέτα μέτρων «διάσωσης».

enet