Δήλωση του Βουλευτή και Προέδρου της Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας & Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής, Βασίλη Οικονόμου, για την 8η Aπριλίου (Παγκόσμια Ημέρα του Έθνους των Ρομά)

Αν. Αττικής Διάφορα

Η 8η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα του Έθνους των Ρομά σε ανάμνηση του 1ου Παγκοσμίου Συνεδρίου των Ρομά που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο στις 8 Απριλίου του 1971 και έθεσε τις βάσεις για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους από την διεθνή κοινότητα. Οι τσιγγάνοι Ρομά σε όλο τον κόσμο υπόκεινται συχνά σε ρατσιστική αντιμετώπιση και τα δικαιώματά τους καταπατούνται ενώ μεγάλα τμήματα του πληθυσμού τους ζουν σε άθλιες συνθήκες που μόνο εν μέρει δικαιολογούνται από την νομαδική ζωή που κάποιοι ακόμα και σήμερα επιλέγουν.

Στην χώρα μας η μεγάλη πλειοψηφία των Ρομά ζει σε πρόχειρους καταυλισμούς ανεπτυγμένους στα όρια πολλών δήμων όπου δεν υπάρχουν υποδομές, δεν υπάρχουν σπίτια και ο τρόπος ζωής τους δεν διασφαλίζει την υγεία του πληθυσμού. Οι περισσότεροι Ρομά ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας, χαρακτηρίζονται από τον αναλφαβητισμό και ρέπουν προς παράνομες δραστηριότητες. Συχνές είναι οι «συγκρούσεις» με άλλες κοινωνικές ομάδες που θεωρούν ότι η παρουσία τους στον δήμο τους υποβαθμίζει τις πόλεις, ενισχύει την εγκληματικότητα, διασαλεύει την τάξη και απειλεί την δημόσια υγεία. Όσες προσπάθειες έγιναν στο παρελθόν για την ομαλή και δημιουργική ενσωμάτωση των Ρομά στην ελληνική κοινωνία ελάχιστα αποτελέσματα είχαν καθώς τα παιδιά των Ρομά που εντάσσονται στην δημόσια εκπαίδευση δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του εκπαιδευτικού συστήματος, απογοητεύονται και την εγκαταλείπουν, πολύ πριν ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση. Σημαντικό ρόλο στην «αποτυχία» τους παίζει ο αναλφαβητισμός των γονέων που δεν μπορούν να συνδράμουν στην προσπάθεια τους, ο τρόπος αντιμετώπισής τους από το σχολικό περιβάλλον και βέβαια και η μη ύπαρξη σταθερής και μόνιμης κατοικίας. Η απουσία εκπαίδευσης δημιουργεί τις συνθήκες του περιθωρίου όπου οι εσωτερικοί κοινωνικοί κανόνες υπερισχύουν και ορίζουν ως φυσιολογική μια κατάσταση όπου η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και οι ανθρώπινοι όροι διαβίωσης αμφισβητούνται.

Το κράτος οφείλει να μεριμνήσει για τις κοινότητες των Ρομά και να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε συνεργασία με τους Ρομά και με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να είναι εφικτή η ομαλή ενσωμάτωση των Ρομά και η ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη με τους υπόλοιπους κατοίκους. Βασικό στοιχείο αυτής της πολιτικής ενσωμάτωσης πρέπει να είναι η εκπαίδευση ενηλίκων και ανηλίκων, η ενισχυτική διδασκαλία ώστε να μπορούν τα παιδιά Ρομά να συγχρονιστούν με τα υπόλοιπα παιδιά στο σχολείο, ειδικά προγράμματα στήριξης και ενίσχυσης των συγκεκριμένων πληθυσμών, ανάπτυξη δικτύου υποδομών και υποστήριξη προκειμένου να ανεγερθούν μόνιμες κατοικίες, ειδικά προγράμματα επαγγελματικής αποκατάστασης, ειδικά προγράμματα υγιεινής. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν με κατάλληλο προγραμματισμό και κυρίως με την σύμφωνη γνώμη των ίδιων των Ρομά. Κατά συνέπεια πρέπει να πεισθούν οι Ρομά ότι είναι προς το δικό τους συμφέρον να συμβαδίσουν με την υπόλοιπη κοινωνία, να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους χωρίς να απολέσουν την ιδιαίτερη πολιτισμική τους ταυτότητα.

Αυτά τα θέματα θα αναδείξει το επόμενο διάστημα η Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής, στην προσπάθεια του Κοινοβουλίου να συμβάλει στην επίλυση τουλάχιστον μέρους αυτών των προβλημάτων.