«Γη και ύδωρ» ζητούν οι Γερμανοί για να σώσουν το ευρώ

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: Του Θάνου Αθανασίου

«Γη και ύδωρ» ζητάνε οι Γερμανοί, με την πολιτική νομιμοποίηση των Γάλλων, για να βγάλουν το ευρώ από την κρίση.

Η Μέρκελ έχει ήδη καταφέρει να επιβάλλει πλήρως την ατζέντα της στους ευρωθεσμούς, με αποτέλεσμα τόσο η Κομισιόν όσο και ο Βαν Ρόμπεη να παρουσιάσουν στους «27», προτάσεις κομμένες και ραμμένες στις απαιτήσεις των Γερμανών. Ο κεντρικός άξονας αυτών των προτάσεων είναι ο αυτοματισμός στις κυρώσεις, τα μέτρα και τα μνημόνια.

Εν ολίγοις, οι 17 του ευρώ θα δώσουν στις Βρυξέλλες εξουσία ζωής και θανάτου επί των προϋπολογισμών, που πέραν του ότι θα αναλύονται ενδελεχώς προτού εγκριθούν και εφαρμοστούν, θα μπορούν επιπλέον και να τροποποιούνται από την Κομισιόν όταν τα μέτρα που περιέχουν δεν κρίνονται πιστευτά. Αντίστοιχα η Κομισιόν θα επιβάλλει αυτόματες κυρώσεις, χρηματικές και πολιτικές, ενώ θα μπορεί να επιβάλλει σε κράτη μέλη ακόμα και την προσφυγή τους σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα σωτηρίας. Μόνος τρόπος να γλιτώσει μια χώρα το σχεδιασμό των Βρυξελλών θα είναι να συγκεντρώσει μία αναστέλουσα πλειοψηφία (αντίστροφη πλειοψηφία) στο Συμβούλιο. Το όριο του ελλείμματος 3% θα κατεβεί στο 2% και ο «χρυσός κανόνας των χρεών και των ελλειμμάτων» θα μπει στα εθνικά συντάγματα ή στο όποιο οργανικό δίκαιο διαθέτουν τα κράτη μέλη.

Όπως είπε και ο Ν. Σαρκοζί, «η Ευρώπη κινδυνεύει να εκραγεί όσο δεν ενεργοποιούνται οι αποφάσεις που ελήφθησαν από κοινού με την Α. Μέρκελ». Ο Σαρκοζί έθεσε το πρόβλημα στη βάση του: «Η Ευρώπη χρειάζεται να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της και οι δανειστές δεν της έχουν εμπιστοσύνη. Για να την ανακτήσει υπάρχει μόνο μία στρατηγική και αυτή είναι η συμμαχία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική».

Παρόμοιο ήταν το κλίμα της προηγούμενες ώρες και στο Συμβούλιο. Υψηλόβαθμη πηγή προσκείμενη στο περιβάλλον Βαν Ρόμπεη χρησιμοποίησε χθες παρόμοια φρασεολογία μπροστά σε καμιά διακοσαριά παρευρισκόμενους δημοσιογράφους: «Αυτά που θα προτείνουμε θα πρέπει να είναι πιστευτά από τις αγορές». Επί της ουσίας δεν υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες. Κανείς δεν μπορεί να αντιταχθεί σε αυτές τις προτάσεις που έτσι και αλλιώς η Κομισιόν προωθούσε ήδη από το 2008 και οι δεξαμενές σκέψης από το 2005.

Η μεγάλη διαφωνία έγκειται στη μέθοδο. Η Μέρκελ και οι πηγές της καγκελαρίας μιλάνε για πλήρη αλλαγή της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. Απορρίπτουν, μάλιστα, τουλάχιστον μέχρι τώρα, νομικά τεχνάσματα που θα φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα. Η μέθοδος, όμως, των Γερμανών απαιτεί έγκριση της νέας συνθήκης σε κοινοβούλια και σε δημοψηφίσματα. Κοινοτική πηγή που ενημέρωσε για λογαριασμό του προέδρου Βαν Ρόμπεη τον κοινοτικό τύπο εκτίμησε πως «τέτοια αλλαγή απαιτεί πολύ χρόνο, διαβούλευση, διακυβερνητική διάσκεψη, δημοψηφίσματα και κανείς δεν ξέρει ποιο θα είναι το αποτέλεσμα στο τέλος». Η ίδια πηγή που διαβεβαιώνει πως «αυτή την πρόταση θα κατεβάσει ο Βαν Ρόμπεη αύριο στη Σύνοδο», ξεκαθαρίζει πως οι θεσμοί προτιμούν μία προσέγγιση βήμα-βήμα που θα ξεκινάει:

- Αρχικά με αναθεώρηση του άρθρου 12 περί εποπτείας από τους 17 σε Σύνοδο Κορυφής,

- συνδιαλλαγή με τις χώρες εκτός ευρώ για τη συμμετοχή τους στο αναθεωρημένο σύμβολο σταθερότητας, σε δεύτερη βάση

- και τέλος αναθεώρηση της Συνθήκης σε βάθος χρόνου όταν η ΕΕ θα έχει διαφύγει τον άμεσο κίνδυνο.

Εξάλλου, στο επίπεδο των 27, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντ. Κάμερον είχε προειδοποιήσει πως η χώρα του θα ασκήσει βέτο σε πρόταση αναθεώρησης της Συνθήκης. Παρότι η δήλωση αυτή φαντάζει απόλυτη, διπλωματικοί παρατηρητές επισημαίνουν πως και ο κ. Κάμερον είχε προσυπογράψει τη διερευνητική πολιτική εντολή προς τον Βαν Ρόμπεη για αλλαγή των συνθηκών πριν από λίγους μήνες. Μένει επίσης να δούμε αν η Γερμανία θα διατηρήσει την αυστηρή της γραμμή ή θα δεχτεί τη λεγόμενη «σωρευτική φόρμουλα των Βρυξελλών».

Οι πάντες στις Βρυξέλλες όμως έχουν αντιληφθεί πως αν η πειστική απάντηση δεν περιλάβει και χρηματοδοτικό σκέλος τότε οι αγορές δε θα περιμένουν την Ευρώπη να βάλει σε τάξη τα του οίκου της. Σε σχέση με αυτό, έχουν ακουστεί διάφορες θεωρίες, μία όμως είναι η επίσημη γραμμή που θα προτείνει αύριο ο πρόεδρος του Συμβουλίου: Θα ξεχάσουμε λίαν συντόμως το EFCF, θα μετατρέψουμε τον μόνιμο ECM σε ένα είδος «ευρωπαϊκού ΔΝΤ», με πανομοιότυπο καταστατικό και μεθόδους λειτουργίας, και στο ενδιάμεσο θα αναζητηθεί μία λύση μέσω του υπάρχοντος ΔΝΤ.

Σε σχέση με αυτή τη λύση, οι Βρυξέλλες έχουν ήδη τοποθετηθεί. Ανώτατη πηγή του Συμβουλίου προσκείμενη στον πρόεδρο πέταξε και επισήμως το μπαλάκι στην ΕΚΤ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η ΕΚΤ είναι αρκούντως διορατική και ξέρει πως και πότε να παρέμβει. Για όλα αυτά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα πρέπει να συμφωνήσουν μέχρι το βράδυ της Παρασκευής. Ωστόσο, όπως μαθαίνει το Real.gr, η γερμανική αποστολή έρχεται στην πόλη «έτοιμη για αγρυπνία», ενώ πάντα υπάρχει χρόνος και για νέα Σύνοδο πριν τις 20 Δεκεμβρίου.