Μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών για την αποκατάσταση των συνεπειών από την πυρκαγιά του 2009 στον Άγιο Στέφανο

Άγ. Στέφανος

Στις 5 Μαρτίου 2010, ο Δήμος του Αγίου Στεφάνου και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, υπέγραψαν Προγραμματική Σύμβαση, με στόχο την εκπόνηση μελέτης με τίτλο: «Ολοκληρωμένη διαχείριση της κρίσης μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2009 στο Δήμο του Αγίου Στεφάνου: καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης, σχεδιασμός αποκατάστασης και προστασίας».

Στις 30 Ιουνίου 2010, παραδόθηκε στο Δήμαρχο Αγ. Στεφάνου κ. Παναγιώτη Βορριά από τον εκπρόσωπο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Καθηγητή Δρ Γ. Μιγκίρο, η ολοκληρωμένη μελέτη.

Σε ειδική Ημερίδα τον Σεπτέμβριο 2010, θα παρουσιαστούν στους δημότες μας τα συμπεράσματα και οι προτάσεις της μελέτης.

Παραθέτουμε μερικά βασικά σημεία της μελέτης.

Υφιστάμενη κατάσταση των καμένων οικοσυστημάτων του Δήμου Αγίου Στεφάνου

Το μεγαλύτερο τμήμα της καμένης έκτασης αφορά το φυσικό δάσος χαλεπίου πεύκης, την παραρεμάτια περιοχή των φυλλοβόλων πλατυφύλλων και θαμνώνες αειφύλλων πλατυφύλλων.


Με τα μέτρα, που έγκαιρα έχουν ληφθεί, γίνεται αντιληπτή η φυσική αναγέννηση των καμένων εκτάσεων. Σε λίγα σημεία διακρίνονται θέσεις μειωμένης βλάστησης, όπου κρίνεται σκόπιμη η στοχευμένη αναδάσωση. Λόγω της φυσικής αναγέννησης, το νέο φύλλωμα των δένδρων προσφέρει ασφαλές καταφύγιο για τα επιδημητικά και μεταναστευτικά πτηνά, ενώ παράλληλα η ροή των ρεμάτων καλύπτει πλήρως τις ανάγκες τους σε νερό, με αποτέλεσμα την περιορισμένη μείωση της ορνιθοπανίδας.

Επικινδυνότητα

Η παρουσία καμένων πεύκων σε οικόπεδα εντός του αστικού ιστού, δημιουργεί κίνδυνο τραυματισμών, ζημιών σε περιουσίες ή ακόμα και στο οδικό δίκτυο. Ομοίως, καμένα πεύκα δίπλα από κολώνες της ΔΕΗ, δημιουργούν κίνδυνο με πιθανές ζημιές στα ηλεκτροφόρα σύρματα, σε τοιχία ή σε σύρματα του ΟΣΕ.

Καμένα πεύκα πλησίον της κοίτης των ρεμάτων, ενέχουν τον κίνδυνο παρεμπόδισης της ομαλής ροής του νερού, κυρίως μετά από ισχυρές βροχοπτώσεις και πτώση κλαδιών ή κορμών. Επιπροσθέτως, καμένοι κορμοί πεύκων μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στη νέα βλάστηση καταστρέφοντας την, ενώ δημιουργούν πρόβλημα αισθητικής υποβάθμισης του τοπίου.

Γενικές παραδοχές

* Η προστασία του αστικού ιστού από κάθε μορφής φυσικούς ή τεχνολογικούς κινδύνους, αφορά άμεσα το Δήμο.

Το ενδοαστικό και περιαστικό πράσινο, οι υδατικοί πόροι, η υπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, θα πρέπει να ελέγχονται από το Δήμο.

o Η χάραξη περιαστικής ζώνης είναι απαραίτητη για την πλήρη αντιπυρική προστασία του Δήμου, καθώς επίσης και για τη διαφύλαξη και συντήρηση του χώρου αυτού από κάθε μορφής παρέμβαση, καταπάτηση ή οποιασδήποτε μορφής προσπάθεια αλλαγής της χρήσης και κάλυψης γης.

Παρεμβάσεις προστασίας

o Προστασία από τις καταπατήσεις
o Υλοτόμηση και απομάκρυνση του καμένου ξυλώδους όγκου, με την όσο το δυνατόν λιγότερη επιβάρυνση της ηρεμίας του τοπίου από το μηχανικό εξοπλισμό υλοτομίας, μετατόπισης, φόρτωσης και μεταφοράς της ξυλείας
o Προστασία της φυσικής αναγέννησης από τη βόσκηση
o Αναδασώσεις σε θέσεις μειωμένης φυσικής αναγέννησης

Παρεμβάσεις ανάπλασης

* Δημιουργία ελεύθερων χώρων πρασίνου και πράσινων διαδρομών
* Δημιουργία δικτύου περιπατητικών – ποδηλατικών διαδρομών
* Θέσεις θέας
* Θέσεις αναψυχής (παιδική χαρά, χώροι πικ-νικ, καθίσματα, κιόσκια)
* Θέσεις παρατήρησης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης

Ειδικότερα, προτείνεται κατά μήκος του μεσαίου τμήματος του κύριου ρέματος (οδός Πλάτωνος) και σε επιλεγμένες θέσεις, η ένταξη στοιχείων πολλαπλών χρήσεων που θα αποτελέσουν πόλους έλξης, με εποχιακό χαρακτήρα.

Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν εμπλουτισμό της φύτευσης με δένδρα και θάμνους της μεσογειακής χλωρίδας, σε εναρμόνιση με το ήδη υπάρχον πράσινο, σημασμένα μονοπάτια για πεζούς και ποδηλάτες, παρατηρητήρια, χώρους καθιστικών, χώρους αναψυχής κλπ.

Στα καθορισμένα σημεία εισόδου θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την απαγόρευση ή την ήπια χρήση οχημάτων, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία του χώρου και των επισκεπτών. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η παροχή πληροφοριών για την περιοχή με σκοπό την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των επισκεπτών.

Οι πάσης φύσεως αναγκαίες κατασκευές θα είναι ελαφρού τύπου και θα χρησιμοποιηθούν φυσικά υλικά (πέτρα, ξύλο, φυτικές ίνες κλπ).