Τα δέντρα μεταναστεύουν

Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε μετανάστευση ακόμη και τα δέντρα. Μεγάλη μελέτη Βορειοαμερικανών επιστημόνων διαπιστώνει μια σημαντική μετακίνηση των ειδών των δέντρων στο δυτικό τμήμα του βορείου ημισφαιρίου - τάση η οποία δεν αποκλείεται να σημειώνεται και στον υπόλοιπο πλανήτη.

Οι ερευνητές την αποδίδουν στην υπερθέρμανση της Γης καθώς και σε άλλους συνδεόμενους με το κλίμα παράγοντες όπως οι επιδρομές εντόμων, η διάδοση των ασθενειών και η αύξηση των πυρκαϊών.

Σύμφωνα με τις προβολές τους πολλά είδη δέντρων θα δουν τους αριθμούς τους να μειώνονται σημαντικά ενώ κάποια θα εξαφανιστούν ολοσχερώς από μέρη στα οποία ζούσαν επί αιώνες. Η θέση τους αναμένεται να καταληφθεί από άλλα είδη που θα «μεταναστεύσουν» από άλλες περιοχές.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση, η μορφή των δασών του μέλλοντος έχει αρχίσει ήδη να διαγράφεται εντελώς διαφορετική, απεικονίζοντας εντυπωσιακά και σε τεράστια έκταση τη λειτουργία της αρχής της επιβίωσης του ισχυροτέρου.

Ποια είδη θα επιβιώσουν και πού

Στη μελέτη διερευνάται η επίδραση που θα έχει η αλλαγή του κλίματος στο ποια είδη θα επιβιώσουν και σε ποιες περιοχές, καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της βορειοαμερικανικής ηπείρου. Σύμφωνα με τα συμπεράσματά της, πολλά είδη που κάποτε είχαν την ικανότητα να επιβιώνουν και να πολλαπλασιάζονται σε συγκεκριμένα μέρη χάνουν σταδιακά τις παραδοσιακές «έδρες» τους οδηγούμενα μακροπρόθεσμα στο να «εξοριστούν» από οπορτουνιστικά νεοφερμένα είδη.

Σε ορισμένες περιπτώσεις τα είδη δέντρων που ήταν κοινά σε κάποια περιοχή θα αντικατασταθούν από νέα είδη δέντρων, άλλες δασώδεις περιοχές όμως ενδέχεται να χάσουν εντελώς τα δάση τους μετατρεπόμενες σε σαβάνες ή και σε θαμνώδεις ερήμους.

Στην Καλιφόρνια, για παράδειγμα, προβλέπεται ότι τα μισά από τα είδη δέντρων που σήμερα ευδοκιμούν στην περιοχή δεν θα είναι παρόντα στις κλιματικές συνθήκες του μέλλοντος.

Μελέτη μεγάλων δασικών εκτάσεων

Η μελέτη, η οποία διενεργήθηκε με τηλεπισκόπηση μεγάλων δασικών εκτάσεων των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά για μια τετραετία, συνέκρινε 15 διαδεδομένα είδη κωνοφόρων και εξέτασε τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί σε 34 διαφορετικές «οικο-περιοχές».

Επίσης οι ερευνητές πραγματοποίησαν προβολές προκειμένου να διαπιστώσουν ποια είδη δέντρων κινδυνεύουν περισσότερο σε περίπτωση ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας από 3 ως 6 βαθμούς Κελσίου ως το 2080. Τα αποτελέσματά τους σκιαγράφησαν σημαντικές μεταβολές.

«Ορισμένες από αυτές τις αλλαγές συντελούνται ήδη, αρκετά γρήγορα και σε τεράστιες περιοχές» τόνισε στη σχετική ανακοίνωση ο Ρίτσαρντ Γουέρινγκ, ομότιμος καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Ορεγκον στις Ηνωμένες Πολιτείες και επικεφαλής της μελέτης η οποία διενεργήθηκε σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά και του Πανεπιστημίου της Μοντάνα στις ΗΠΑ.

Το δασικό μέλλον του πλανήτη θα είναι διαφορετικό

Ο καθηγητής εξήγησε ότι σε κάποιες περιοχές ο μηχανισμός που προκαλεί αυτές τις μεταβολές είναι οι πυρκαϊές, σε άλλες οι επιδρομές εντόμων και σε άλλες απλώς η ξηρασία. Το βέβαιο πάντως είναι, όπως υπογράμμισε, ότι το δασικό μέλλον του πλανήτη διαγράφεται διαφορετικό από την εικόνα που γνωρίζουμε σήμερα.

«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με απόλυτη ακρίβεια ποια είδη δέντρων θα πεθάνουν ή ποια θα πάρουν τη θέση τους, μπορούμε όμως να δούμε τις μακροπρόθεσμες τάσεις» δήλωσε. «Τα δάση του μέλλοντός μας θα είναι πολύ διαφορετικά».

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι αν και ο ρυθμός των μεταβολών έχει επιταχυνθεί, οι διαδικασίες αυτές απαιτούν χρόνο, και η επίτευξη μιας νέας δασικής σταθερότητας θα χρειαστεί ίσως και αιώνες. Όπως φαίνεται πάντως, ο άνθρωπος δεν μπορεί να τις αποτρέψει αλλάζοντας απλώς τον τρόπο διαχείρισης των δασών. «Δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά για να ελέγξουμε αυτές τις αλλαγές» τόνισε ο κ. Γουέρινγκ.

Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα σε δυο διαφορετικά άρθρα. Το ένα δημοσιεύθηκε στο έντυπο «Ecological Modeling» και το άλλο στο «Remote Sensing of Environment».

ΠΗΓΗ: tovima.gr