Διατροφικές συμβουλές για μαθητές από τον ΕΦΕΤ

Υγεία - Γονείς - Παιδιά

Διατροφικές συστάσεις και προτάσεις για καλύτερη επιλογή τροφίμων στο σχολείο, δίνει ο ΕΦΕΤ στο πλαίσιο της σωστής διατροφής και της ασφάλειας των τροφίμων στα σχολεία.
Ξεκινήστε τη μέρα σας τρώγοντας ένα καλό πρωινό (κατά προτίμηση στο σπίτι), συστήνει ο ΕΦΕΤ και αναφέρει ότι στο σχολείο το κολατσιό πρέπει να περιλαμβάνει κάποια από τα είδη του κυλικείου, που είναι σύμφωνα με τις οδηγίες.
Αναφέρει ότι η καθημερινή διατροφή των παιδιών πρέπει να περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα (π.χ. γάλα, γιαούρτι) χαμηλά σε λιπαρά. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν καλή πηγή ασβεστίου στη διατροφή. Η περιεκτικότητα ασβεστίου στο γάλα με χαμηλά λιπαρά είναι η ίδια με αυτή στο πλήρες γάλα.
Φρούτα (κατά προτίμηση εποχιακά φρέσκα φρούτα). Τα φρούτα είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες και πλήθος αντιοξειδωτικών ουσιών, ενώ παράλληλα είναι χαμηλά σε θερμίδες.
Μπορείτε να εντάξετε στο κολατσιό σας με μέτρο την κατανάλωση ενός φυσικού χυμού. Πίνοντας όμως ένα χυμό φρούτων προσλαμβάνετε λιγότερες φυτικές ίνες από ότι αν καταναλώνατε τα αντίστοιχα φρούτα.
Στο σάντουιτς ή στο τοστ προτιμάτε ψωμί ολικής αλέσεως, διότι περιέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά από το λευκό ψωμί. Καλή επιλογή σνακ αποτελεί επίσης και το σουσαμένιο κουλούρι, καθώς και άλλα προϊόντα που περιέχουν σουσάμι (όπως το παστέλι) αλλά και ξηρούς καρπούς.
Πίνετε αρκετό νερό για τη σωστή ενυδάτωση του οργανισμού σας. Περιορίστε την κατανάλωση ποτών και ροφημάτων που είναι υψηλά σε σάκχαρα και θερμίδες, καθώς και των πολλών γλυκισμάτων. Μειώνοντας την υπερβολική κατανάλωση σακχάρων, μειώνετε τον κίνδυνο τερηδόνας και παχυσαρκίας.
Φροντίστε να γυμνάζεστε καθημερινά και να διατηρείτε φυσιολογικό για την ηλικία σας βάρος. Η ποσότητα κατανάλωσης κάποιων τροφών πλούσιων σε λίπος ή/και σάκχαρα και η έλλειψη άσκησης ευθύνονται για την παχυσαρκία.
Δεν πρέπει να καταναλώνουμε ένα αλλοιωμένο τρόφιμο από το κυλικείο. Πολλές φορές όταν ένα τρόφιμο είναι επιμολυσμένο και ακατάλληλο είναι δύσκολο να το αντιληφθούμε, ιδιαίτερα αν η αλλοίωσή του είναι στα αρχικά στάδια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που έχουμε ενδείξεις ότι ένα τρόφιμο είναι ακατάλληλο όπως όταν η συσκευασία του είναι ανοιγμένη ή σκισμένη, όταν το χρώμα ή η υφή, η μυρωδιά και η γεύση του τροφίμου είναι διαφορετικά από ότι συνήθως, όταν είναι εμφανώς αλλοιωμένο και γενικά σε κάθε περίπτωση που μας δημιουργηθεί υποψία.
Ποια είναι τα ευπαθή και ευάλωτα τρόφιμα;
Από τα τρόφιμα που διατίθενται στο κυλικείο θα πρέπει να διατηρούνται σε ψυγείο τα φρέσκα γάλατα (τα υψηλής παστερίωσης δεν χρειάζεται μέχρι να ανοιχθούν), το ρυζόγαλο και η κρέμα, τα σάντουιτς και τα τοστ πριν ψηθούν, ορισμένοι χυμοί (εξαρτάται από το είδος), τα γιαούρτια, ενώ το καλοκαίρι συστήνεται και οι σοκολάτες να διατηρούνται εντός ψυγείου.
Σε θερμοθάλαμο πρέπει να διατηρούνται οι έτοιμες τυρόπιτες και σπανακόπιτες. Τα υπόλοιπα τρόφιμα θα πρέπει να διατηρούνται σε δροσερό και ξηρό περιβάλλον και να μην είναι εκτεθειμένα στον ήλιο.
Τι πρέπει να προσέχουμε στις συσκευασίες των τροφίμων;
Την ένδειξη χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας/τελική ημερομηνία ανάλωσης («ημερομηνία λήξης»). Οι ενδείξεις αυτές χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν για πόσο καιρό ένα τρόφιμο διατηρεί τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και είναι ασφαλής η χρήση του.
Τα συστατικά. Μας δίνουν πληροφορίες για την σύνθεση του τροφίμου.
Διατροφικές Πληροφορίες. Αυτές μέχρι στιγμής δεν είναι υποχρεωτικές, αλλά όταν υπάρχουν πρέπει να αναγράφονται με συγκεκριμένο τρόπο. Μας δίνουν πληροφορίες για την ενεργειακή αξία του τροφίμου, καθώς και την περιεκτικότητά του σε θρεπτικές ουσίες όπως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες κ.α.
Την ποσότητα του τροφίμου (βάρος ή όγκος).
Τα στοιχεία του παρασκευαστή ή συσκευαστή ή διακινητή. Καθορίζει ποιος είναι «υπεύθυνος» για την ασφάλεια του συγκεκριμένου τροφίμου.
Κατάλογος επιτρεπόμενων προϊόντων στα σχολικά κυλικεία

1. Σάντουιτς και τοστ τυποποιημένα (με ψωμί ολικής αλέσεως ή λευκό) με τυρί ή και γαλοπούλα (από λαχανικά επιτρέπεται η προσθήκη ντομάτας).
2. Απλά αρτοσκευάσματα, όπως φρυγανιές, αρτίδια φρατζολάκια, σησαμένια κουλούρια, παξιμάδια, κριτσίνια (σε ατομική συσκευασία 50g).
3. Σταφιδόψωμο (σε ατομική συσκευασία έως 60g)
4. Μουστοκούλουρα (σε ατομική συσκευασία έως 60g)
5. Μπισκότα απλά, χωρίς γέμιση (σε ατομική συσκευασία έως 60g)
6. Τυρόπιτα ή σπανακόπιτα με τυρί φέτα ή κασέρι.
7. Γιαούρτι «παντός τύπου».
8. Φρέσκα φρούτα (καλά πλυμένα, σε ατομική συσκευασία).
9. Ξηρά φρούτα, όπως σύκα δαμάσκηνα, βερίκοκα χωρίς κουκούτσι (σε ατομική συσκευασία έως 50g).
10. Γάλα χαμηλό σε λιπαρά, γάλα πλήρες και γάλα με κακάο (έως 250ml για το γάλα με κακάο, έως 330ml για το σκέτο γάλα).
11. Ρυζόγαλο απλό, κρέμα απλή (έως 150ml).
12. Φυσικοί χυμοί φρούτων (100% χυμός) χωρίς πρόσθετη ζάχαρη (έως 330ml).
13. Εμφιαλωμένο νερό του 0,5 λίτρου.
14. Καφές και αφεψήματα (μόνο για το προσωπικό).

Για τα σχολικά κυλικεία των Γυμνασίων, Λυκείων και Νυχτερινών Σχολείων στο παραπάνω κατάλογο προστίθενται και:

1. Ξηροί καρποί, ανάλατοι (σε ατομική συσκευασία έως 50g).
2. Μέλι, σε ατομική συσκευασία.
3. Χαλβάς και παστέλι «παντός τύπου» (σε ατομική συσκευασία έως 50g).
4. Σοκολάτα υγείας και γάλακτος, χωρίς γέμιση (σε μικρή συσκευασία έως 30g).

health.in.gr, ΑΠΕ