Θα ήταν απλώς μια επανάληψη των όσων έχουν ακουστεί κατά κόρον το τελευταίο διάστημα, εάν υποστήριζα ότι η χώρα μας περνά την πιο δύσκολη περίοδο από τη μεταπολίτευση έως σήμερα και ότι δύσκολα βλέπω να υπάρχει διέξοδος για εμάς τους Έλληνες από την κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει. Αντίθετα, πιστεύω ακράδαντα ότι το οικονομικό χάος που μας χωρίζει από τις προηγμένες οικονομίες μπορεί να γεφυρωθεί εάν πρώτα καλυφθεί το έλλειμμα που έχουμε στην παιδεία, στις επιστήμες και στον πολιτισμό. Ένα έλλειμμα που δεν καλύπτεται από καμία οικονομική και μόνο ενίσχυση αλλά κυρίως από τη θέληση τόσο του καθενός από εμάς αλλά και της πολιτείας.
Παιδεία: η παιδαγωγική ενέργεια που καταβάλλει η οικογένεια και η πολιτεία για την ανατροφή, εκπαίδευση και μόρφωση των ατόμων. Πρόκειται για μια νοητική και ψυχική καλλιέργεια του παιδιού που διενεργείται μέσα από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Επιστήμη: το σύστημα απόκτησης γνώσης με βάση την επιστημονική μεθοδολογία που βασίζεται στην επιστημονική έρευνα, καθώς και στην οργάνωση και ταξινόμηση της αποκτώμενης με αυτόν τον τρόπο γνώσης.
Πολιτισμός: το σύνολο των τεχνικών και πνευματικών επιτευγμάτων του ανθρώπου.
Η επιστήμη και η παιδεία, ως συνιστώσες της υπόστασης του πολιτισμού, συνιστούν στρατηγικής σημασίας καθολικές πανανθρώπινες δυνάμεις.
Εκπαίδευση: οι δραστηριότητες που έχουν σκοπό την επίδραση με συγκεκριμένο τρόπο στη σκέψη, στο χαρακτήρα και στη σωματική αγωγή του ατόμου. Μέσω της διαδικασίας της εκπαίδευσης αποκτώνται συγκεκριμένες γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες και αξίες.
Σύμφωνα με τον Ε. Ντυρκάιμ, η εκπαίδευση ορίζεται ως η «δράση που κατευθύνεται από τις γενιές των ενηλίκων στις γενιές εκείνες που δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμες για την κοινωνική ζωή» και συνεχίζει «η εκπαίδευση μεταδίδει τις απαραίτητες γνώσεις για τη διατήρηση και αναπαραγωγή των κοινωνικών δομών και λειτουργιών, συμβάλλοντας στην κοινωνική σταθερότητα».
Ας αναλογιστούμε σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, ενός άκρατου ανταγωνιστικού οικονομικού περιβάλλοντος, τι είδους εκπαίδευση αλλά και παιδεία γενικότερα απολαμβάνουν τα παιδιά μας και πόσο αυτή η παιδεία που τους παρέχουμε εμείς ως γονείς αλλά και το σχολείο, προάγει τον πολιτισμό, τον ανθρωπισμό και όλες τις αρχές και αξίες που πρέπει να διέπουν μια σύγχρονη κοινωνία που σέβεται συγχρόνως την παράδοση και την ιστορία της.
Οι έννοιες του οικονομισμού, του ανταγωνισμού, της ελεύθερης αγοράς, της παγκοσμιοποίησης, που εισήρθαν πλέον στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, η σύνδεση της παρεχόμενης γνώσης με τις ανάγκες της αγοράς και μόνο οδηγώντας σε μια στείρα εξειδίκευση, αποκλείοντας την ανθρώπινη ανάγκη για ευρεία μόρφωση, αλλά και η έλλειψη πολιτικής παιδείας - μιας παιδείας που στοχεύει στη δημιουργία ενός ελεύθερου, υπεύθυνου και ενεργού πολίτη ο οποίος δίνει αξία στην πολιτική και γίνεται συμμέτοχος στις δημόσιες υποθέσεις, δηλ. σε τελική ανάλυση ο πολίτης ασκεί πολιτική - οδήγησαν όχι μόνο την ελληνική κοινωνία αλλά και άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες σε ένα τέλμα οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό.
Η δυτικοκεντρική αντίληψη περί αναπτυγμένης κοινωνίας που επικράτησε στη χώρα μας από τη μεταπολίτευση και εξής οδήγησε σε ένα ατέρμονο κυνήγι των ανθρώπων για την καλύτερη δουλειά ή την ανώτερη θέση στην ίδια επιχείρηση που συνοδεύεται με χρηματικές απολαβές αλλά και κύρος που απορρέει από τη θέση αυτή, του άκρατου καταναλωτισμού ως μέσο κοινωνικής προβολής και καταξίωσης, ο εξοβελισμός των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών ως ξεπερασμένες από τη σύγχρονη μετανεωτερική κοινωνία προς όφελος των οικονομικών επιστημών, του marketing και του management.
Ο σύγχρονος Έλληνας έκοψε βίαια τα δεσμά που τον ένωναν με την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμά του και υιοθέτησε άκριτα πρότυπα ζωής ξένα προς αυτόν, χωρίς προηγουμένως να τα έχει επεξεργαστεί και ενσωματώσει στον δικό του τρόπο ζωής. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, ο πλουτισμός κάποιων επιτήδειων σε βάρος αφελών συμπολιτών μας αλλά και η αδιαφορία απέναντι στα κοινά και η απαξίωση του πολιτικού συστήματος είναι απόρροια του ελλείμματος της παιδείας και της εκπαίδευσής μας εδώ και πολλές δεκαετίες.
Είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε η στροφή της σκέψης μας, αλλά και η καταβολή των προσπαθειών μας προς την παιδεία, την εκπαίδευση, την επιστήμη και τον πολιτισμό. Η χώρα μας εξάλλου υπήρξε μέσα στο πέρασμα δεκάδων αιώνων πρωτοπόρα - κατά περιόδους – τόσο στις επιστήμες, όσο στα γράμματα και τις τέχνες.
Η αυτονομία της επιστήμης και της παιδείας απέναντι στα όποια οικονομικά συμφέροντα, η παραγωγή πολιτισμού αλλά και η πολιτική παιδεία μπορούν να δημιουργήσουν οράματα, ιδέες, κίνητρα για εξέλιξη οικονομική, κοινωνική και πολιτική στη χώρα μας. Το ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει και είναι διαθέσιμο, το μόνο που χρειάζεται είναι η δική μας θέληση να στρέψουμε το βλέμμα μας προς αυτές τις κατευθύνσεις και να πάψουμε να μεμψιμοιρούμε για την τύχη μας.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου