Αττική χωρίς σκουπίδια με το ελάχιστο κόστος - Κοινή πρόταση ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική

Αν. Αττικής Διάφορα

Σήμερα, που η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας τεράστιας οικονομικής κρίσης, τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ), η Greenpeace, το WWF και το Δίκτυο Μεσόγειος SOS επεξεργάστηκαν και καταθέτουν μια ολοκληρωμένη πρόταση με τον τίτλο «Ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Αττική», και προσδοκούν να δρομολογηθεί η οριστική λύση στο πρόβλημα «Σκουπίδια» της Αττικής με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Η πρόταση κατατίθεται για να δρομολογηθούν, έστω και καθυστερημένα, οι απαιτούμενες δράσεις και οι υποδομές, ώστε αφενός να απαντήσουμε πειστικά στην απογοητευτική και δραματική κατάσταση που επικρατεί στην Αττική στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων και αφετέρου να συμβάλλει και η Αττική, στο σημαντικό βαθμό που της αναλογεί, στις συμβατικές υποχρεώσεις της Ελλάδας απέναντι στη σχετική Κοινοτική νομοθεσία. Στόχος του προτεινόμενου Σχεδίου είναι η δρομολόγηση και εφαρμογή θεσμικών μέτρων και η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, πάνω στον κεντρικό άξονα Πρόληψη - Επαναχρησιμοποίηση – Κομποστοποίηση – Ανακύκλωση των απορριμμάτων, αντί άλλων επικίνδυνων και ακριβών τεχνολογιών και μεθόδων διαχείρισης, όπως π.χ. η θερμική επεξεργασία των απορριμμάτων ή ο συνδυασμός της με τη βιολογική ξήρανση.

Συγκεκριμένα προτείνονται: α) Θεσμικά μέτρα, που θα διευκολύνουν και επιταχύνουν την ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση, όπως η δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και η εφαρμογή δικαιότερων τρόπων χρέωσης των ΟΤΑ για τους ΧΥΤΑ και των δημοτικών τελών για τους δημότες, β) Kαλύτερη λειτουργία των υπαρχόντων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) και για την δημιουργία νέων ΣΕΔ, γ) Δράσεις και υποδομές χαμηλού κόστους για την υποστήριξη και ενθάρρυνση της πρόληψης και της ανακύκλωσης, όπως η δημιουργία 25 Κέντρων Ανακύκλωσης (ΚΑ), η τοποθέτηση ενός ξεχωριστού κάδου για το χαρτί και η δρομολόγηση της οικιακής κομποστοποίησης, δ) Δράσεις για την προετοιμασία των ΟΤΑ για την κομποστοποίηση, ε) Η δημιουργία τριών μεγάλων και δέκα μικρών μονάδων κομποστοποίησης, στα πλαίσια του υπάρχοντος περιφερειακού σχεδιασμού και στ) Η υλοποίηση προγράμματος ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών για την επιτυχία των προηγούμενων.

Αυτό το σχέδιο για την Αττική αποτελεί στην ουσία την εξειδίκευση του Στρατηγικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων, που είχαν καταθέσει τον Απρίλιο του 2009 οι ίδιες περιβαλλοντικές οργανώσεις και αφορούσε όλη την Ελλάδα.

Το προτεινόμενο μοντέλο για την Αττική έχει τα εξής χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα:

• Δρομολογεί πολύπλευρες και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις, θεσμικά μέτρα, δράσεις και τεχνικές λύσεις στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων με στόχο την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος.
• Είναι ρεαλιστικό και μπορεί να υλοποιηθεί στο σύνολό του μέσα στην ερχόμενη πενταετία ή το πολύ επταετία. Η ανάπτυξη της ανακύκλωσης σε περισσότερους από 650 ΟΤΑ στην Ελλάδα σε ελάχιστα έτη, πείθει και τους πιο κακόπιστους, ότι και αυτό το Σχέδιο μπορεί άμεσα να υλοποιηθεί αρκεί να υπάρξει η πολιτική βούληση από τους αρμόδιους φορείς.
• Έχει το μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος. Εξοικονομεί πρώτες ύλες και ενέργεια (περισσότερο από όλα τα σενάρια διαχείρισης). Δεν παράγει τοξικά απόβλητα (όπως π.χ. η καύση) και δεν απαιτεί χώρο ταφής τοξικών, που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει στην Αττική.
• Το συνολικό κόστος επένδυσης του προτεινόμενου Σχεδίου για την Αττική εκτιμάται σε 119 εκατ. € και είναι ασύγκριτα πιο οικονομικό (περίπου 6-10 φορές οικονομικότερο) σε επενδυτικό και λειτουργικό κόστος σε σχέση με άλλες τεχνολογικές επιλογές, που συμπεριλαμβάνουν τη βιολογική ξήρανση και τη θερμική επεξεργασία (καύση, πυρόλυση, αεριοποίηση). Οποιαδήποτε ακριβότερη από το προτεινόμενο Σχέδιο επιλογή θα επιβαρύνει σημαντικά τα μελλοντικά δημοτικά τέλη των ΟΤΑ και τους δημότες. Σήμερα με την δυσμενή οικονομική κατάσταση στη χώρα μας το Σχέδιο που προτείνουν οι 4 ΜΚΟ είναι πολύ περισσότερο αναγκαίο.
• Η υλοποίηση του προτεινόμενου Σχεδίου μπορεί να ολοκληρωθεί σε μία πενταετία και να χρηματοδοτηθεί από δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις (βλέπε τον αναλυτικό πίνακα) με μια συνολική χρηματοδότηση της τάξης των 24 εκατ. € ετησίως για τα επόμενα 5 έτη.
• Δημιουργεί περισσότερες από 2.370 άμεσες νέες θέσεις εργασίας σταθερής απασχόλησης και τουλάχιστον άλλες 1.420 έμμεσες νέες θέσεις απασχόλησης και συμβάλλει σημαντικά στην Πράσινη Ανάπτυξη και Οικονομία σε αρκετές περιοχές της Αττικής.
• Απαντά με τον καλύτερο τρόπο (και μάλιστα περισσότερο από το βαθμό που αναλογεί στην Αττική) στις σημερινές και μελλοντικές νομικές υποχρεώσεις της χώρας σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων.
• Θέλει τους πολίτες ενεργούς συμμέτοχους στη λύση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων.
• Μπορεί να τύχει της μεγαλύτερης δυνατής κοινωνικής αποδοχής και υποστήριξης, τόσο από πλευράς κοινωνίας, όσο και από τους ΟΤΑ και τα εθνικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης – ΣΕΔ.

Η διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική, αλλά και σε όλη την Ελλάδα απαιτεί έναν ουσιαστικό και ειλικρινή δημόσιο διάλογο. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, WWF και Δίκτυο Μεσόγειος SOS καταθέτουν τις προτάσεις τους και καλούν τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα κόμματα και όλους τους ενδιαφερόμενους κοινωνικούς φορείς να συμμετάσχουν σε αυτό το δημόσιο διάλογο. Η λύση του προβλήματος των απορριμμάτων δεν μπορεί να περιμένει άλλο και εάν δεν δρομολογηθεί σήμερα με τον φιλικότερο προς το περιβάλλον και οικονομικότερο τρόπο, αύριο θα διαμαρτυρόμαστε για το τεράστιο κόστος που θα πρέπει να πληρώσουμε σε πρόστιμα και σε ακριβή διαχείριση. Αλλά τότε, θα έχουμε χάσει την ευκαιρία.

Η προοπτική για ΑΤΤΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ είναι στο χέρι μας.